خواص بیدمشک
بیدمشک یا سالیکس کاپری (نام علمی: salix aegyptiaca)، درخت یا درختچهای زینتی از سرده بید است که دارای گلهای زردکمرنگ دمگربهای میباشد. ارتفاع درخت به ۹ متر میرسد.
گیاهی است از نژاد بید که اندازه آن از بید معمولی کوچکتر ولی سنبلههای آن دارای اسانس معطری هستند. گلهای آن قبل از برگها ظاهر میشوند.اسانسی از این گیاه گرفته میشود بنام عرق بیدمشک. هم برای معطر کردن شربت و هم دارای خواص درمانی بالا میباشد. درختان بیدمشک به عنوان نخستین درختان در فصل بهار در شمال غرب ایران شکوفه می کنند و این شکوفه ها به عنوان پیک بهاری به گل می نشیند.
خواص دارویی
طبیعت آن سرد و تر است. مقوی قوای دماغی و قلب، مفرح روح، ملین مزاج، سردردهای گرم مزاج را نیز تسکین میدهد. حکیم بوعلی سینا: بیدمشک (بهرامج) از نباتات خوشبواست. خاصیت: مالیدن آب و افشرهاش ورمها را فرونشاند. سر: شکوفه بیدمشک و بو کردن برگ آن بادهای متراکم سر را علاجند. اندامان دفعی: شکم را روان کند.
عرق بیدﻤﺸﻚ با داشتن ترکیباتی همچون ژرانیون سالیسین، تانن، به عنوان داروی موثر در تقویت قلب، آرام بخش و رفع کننده درد و خستگی شهرت یافته است. عطاران معتقدند بیدمشک گیاهی ملین و تقویت کننده قلب و دستگاه گوارش است و مصرف عرق آن اشتها را افزایش می دهد. عرق بیدﻤﺸﻚ تقویت کننده دستگاه عصبی و جوشانده برگ آن با عسل آرام کننده اعصاب است، همچنین جوشانده گل آن بیماریهای عصبی، افسردگی، دردهای عضلانی و بیماریهای روماتیسمی را درمان می کند.
همچنین از شربت آن به عنوان نوشیدنی معطر و خوش طعم در مراسم و دید و بازدیدها استفاده می شود. تهیه عرق بیدمشک در آغازین روزهای بهار یکی از سنتهای خانواده های آذربایجانی به ویژه خانواده های ارومیه ای است که به شکل سنتی انجام می پذیرد و این امر به عنوان یک سنت ویژه با آیین های خاصی و به وسیله دستگاه های تعریق صورت می گیرد. اسانس یا عرق بیدﻤﺸﻚ علاوه بر خواص درمانی برای معطر کردن شربتها نیز به کار می رود.
بید مشک گیاهی است ملین و تقویت کننده قلب ،اعصاب و محرک قوای جنسی .این گیاه داروئی دستگاه گوارش را تقویت کرده و اشتها را افزایش می دهد. جوشانده برگ یا پوست درخت بیدﻤﺸﻚ سبب دفع انگلها و کرمهای معده و روده می شود. عرق بیدمشک مقوی قلب بوده و برای حفظ سلامتی آن بسیار مناسب و موثر است و همچنین باعث کاهش تب شده و خاصیت تب بری دارد.
چنانچه زالو در حلق کسی رفته و در حلق یا اطراف آن چسپیده باشد، با غرغره عصاره برگ درخت بید مشک زالو از عضو جدا و از حلق خارج میشود. عرق بیدﻤﺸﻚ قند خون را پایین میآورد و نوشیدن آن بدون مواد شیرین کننده به مقدار قابل توجهی قند خون را کاهش میدهد.